1915 Çanakkale Köprüsü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla açıldı. 6 dakikada köprüden geçişin tamamlanacağını belirten Erdoğan, ‘Ülkemizin bu yatırımla sadece zamandan akaryakıt tüketiminden ve karbon salınımının azalımından kazancı yıllık 415 milyon euro.’ dedi. Öte yandan Erdoğan köprüden geçiş ücretini de açıkladı.
1915 Çanakkale Köprüsü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle açıldı. 2023 metre ile dünyanın en uzun orta açıklığa sahip köprüsü olma özelliği taşıyan Çanakkale 1915 Köprüsü ile Gelibolu’dan Çanakkale’ye 6 dakikada ulaşım sağlayacak. Bu dev eser ile birlikte Asya ile Avrupa denizin üstünden dördüncü kez kavuştu.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: YAKUT BİR GERDANLIK
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları şöyle; Sayın Başbakan, sevgili Çanakkaleliler, değerli misafirler bu tarihi günde sizleri en kalbi duygularımla muhabbetle selamlıyorum. Coşkunuz, coşkumuzdur ve bu ilginiz inanıyorum ki bugün açılışını yaptığımız bu eserin ne anlama geldiğini en güzel şekilde ifade etmektedir. Binlerce yıl boyunca farklı medeniyetlerin, kültürlerin, toplumların göz bebeği olmuş Çanakkale bugün yepyeni bir geleceğe kucak açıyor. Çanakkale Boğazı’na taktığımız yakut bir gerdanlık olarak gördüğümüz 1915 Çanakkale Köprüsü’nün açılışını yapmak üzere bir aradayız. Bugün önce Çanakkale şehitlerimize gittik. Fatihamızı okuduk anmamızı yaptık. Ne diyor şair Sen ki asara gömülsen taşacaksın, heyhat sana gelmez bu ufuklar, seni almaz bu cihat, ey şehit oğlu şehit isteme benden makber sana avucunu açmış duruyor peygamber. Biz de peygamber yoldaşı şehitlerimize layık olabilmek için çalışıyoruz. Şehitlerimizin aziz hatıralarına ecdadın 107 yıl önce kazandığı muhteşem zafere adadığımız 1915 Çanakkale Köprüsünü bir hilal uğruna yarab batan güneşlere, bedir aslanları kadar şanlı tarihe gömülemeyecek kadar büyük ecdada ithaf ediyoruz.
“CUMHUR İTTİFAKI OLARAK BUNU AÇMAK BİZE NASİP OLDU”
Hani hep maziden atiye köprü kurmak diyoruz ya işte bugün bu sözü hayata geçiriyoruz. 1915 Çanakkale Köprüsü’nün ülkemize, milletimize, şehrimize, tüm insanlığa hayırlı olmasını diliyorum. Bu köprümüzde tıpkı İstanbul Boğazı’ndaki 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Marmaray, Avrasya Tüneli ve şimdi de şimdi burada özellikle Çanakkale’de 6. köprüyü açıyoruz. Fakat unutmayın 140 yıl önce Sultan Abdülhamid Han az önce ifade ettiğim o köprülerin eski çalışmalarını yapmıştı. Osmanlı’nın ardı ardına yaşadığı savaşlar nedeniyle hayata geçirilemeyen Abdülhamid Han yadigarı bu projelerin bir kısmını hayata geçirmek de bize nasip oldu. 1915 Çanakkale Köprüsü her bir teknik özelliği ile de farklı anlamlar taşıyor. Şimdi de hamdolsun Cumhur İttifakı olarak bunu açmak bize nasip oldu.
318 METRENİN ANLAMI
Köprümüzün isminin başındaki 1915 Birinci Dünya Savaşı’nın en kanlı, en ibretlik mücadelelerine sahne olan Çanakkale’de deniz zaferini kazandığımız yılı, kule yüksekliği 318 metre de Mart’ın 18’ini ifade ediyor. 3 Mart ayı 18 bugün. Dolayısıyla orta açıklığın uzunluğu 2023 metre ise Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılı olan 2023’ün ve o tarihe atfettiğimiz büyük hedeflerimizin işaretidir. Ecdadımız bir asır önce burada Çanakkale geçilmez sözünü kanıyla tarihe nakşetmiştir. Neydi o, Haçlı hilal mücadelesiydi. Ecdadımız kınalı kuzuları ile Gazi Mustafa Kemal’in riyasetinde paşanın riyasetinde o kınalı kuzularla Seyid Onbaşılarla Çanakkale geçilmez demiş ve burada tarih yazmıştı. İşte o Çanakkale’deki mücadeleyi verenlerin torunları olarak bugün buradayız.
“KORE’YE GİTTİĞİMİZDE HEP O KABRİSTANI ZİYARET EDERİZ”
Bugün başka bir adım atıyoruz. 18 Mart Çanakkale Köprüsü’nü açıyoruz. İnşa ettiğimiz bu köprü ile ecdadın mirası aynı mesajı mühendisliğin ve teknolojinin imkanlarıyla tarihe yeniden kazıdık. Az önce Güney Kore Başbakanı’nı dinledik. Heyecanını, aşkını gördünüz. Kore herhangi bir anlaşma yokken o zaman da bizim büyüklerimiz ne yaptılar Kore’de savaşa gittiler. Orada şehit olanlar oldu. Şu anda orada kabristanları var. Kore’ye gittiğimizde hep o kabristanı ziyaret ederiz. Bunlar sıradan olaylar değil bunlar aşktır ve aşk kişinin sevdiğinde yok olmasıdır.
1,5 SAATLİK YOLCULUK 6 DAKİKADA TAMAMLANACAK
İşte hep beraber şu anda Kore ile attığımız bu adımlar inşallah en kısa zamanda ticaret hacmimizi inanıyorum ki 20 milyar dolara çıkaracağız. Yatırımlarıyla köprümüzdeki bu dayanışma ile adımlarımızı atıyoruz. Türkiye’nin Türk milletinin istediğinde başaramayacağı hiç bir şey olmadığını dosta düşmana gösterdik gösteriyoruz. Hiç şüphesiz burada sadece bu köprüden bahsetmiyoruz. Karşımızda İstanbul’u Tekirdağ’a ve Çanakkale üzerinden Balıkesir’e bağlayacak dev bir ulaşım projesi var. Bugün köprü ile birlikte Malkara’dan Çanakkale’ye kadar uzanan 101 kilometrelik otoyolun da açılışını gerçekleştiriyoruz. İş bilenin kılıç kuşananındır. Türkiye’nin en yoğun araç güzergahlarından biri olan bu yolda Lapseki-Gelibolu arasında feribotlarla ulaşım sağlanıyordu. Burada saatlerce feribot sırası beklenen ardından 1,5 saatlik bir yolculukla karşıya geçilebilen bir yerdi. Şimdi aynı yolculuk sadece 6 dakikada tamamlanacak.
450 MİLYON EURO KAZANÇ
Köprümüzün temelini 4 yıl önce yine bir 18 Mart günü atmıştık. Firmalarımız Güney Kore’li iş ortakları ile kolları sıvadı, 5 binin üzerinde personelin, 740 iş makinesinin geceli gündüzlü çalışmasıyla köprümüzü söz verdiğimiz bugünkü açılışa hazır hale getirdi. Dünyada böylesine devasa bir eseri bu kadar kısa sürede tamamlayabilecek bir başka ülke varmıdır bilmiyorum. Türkiye orta açıklığı itibarıyla dünyanın en uzun köprüsüne sahip Japonya’yı geride bırakarak bu alanda ilk sıraya yerleşti. Orta açıklık uzunluğu bakımından dünyadaki 10 köprünün 3’ünün ülkemizde olduğunu da hatırlatmak isterim. Marmara’yı otoyollarıyla, köprüleriyle, tünelleriyle, çepeçevre kuşatan otoyol projemizin bugün açılışını yapacağımız kısmı 2,5 milyar euroluk bir yatırım bedeline sahiptir. Peki bu 2,5 milyar euroluk yatırım bize ne kazandıracaktır? Ülkemizin bu yatırımla sadece zamandan akaryakıt tüketiminden ve karbon salınımızı azalımından kazancı yıllık 415 milyon euro. Şehirlerimiz arasında güvenli konforlu hızlı bir şekilde yapılacak seyahatin kolaylığına değer biçilir mi? Yapılan hesaplamalar bu projenin ekonomimizde 5,3 milyon euro, istihdama 118 bin kişi, milli gelirde 2,4 milyar euro ilave katkısının olacağına işaret ediyor. Neresinden bakarsanız bakın ülkemiz için kazanç, milletimiz için iftihar kaynağı bir eserin açılışını yapıyoruz.
Avrupa ve Asya kıtalarını daha önce İstanbul’da yaptığımız 3 köprü ve denizin altından 2 geçişle birleştirmiştik. Marmaray, Avrasya Tüneli, iki kıtayı şimdi 6. defa birleştiren 1915 Çanakkale Köprüsü’nün hangi zorluklar aşılarak, hangi gayretler sarf edilerek inşa edildiğinin belgesel haline getirilen hikayesini bu akşam TRT’de seyredebilirsiniz ihmal etmeyin. Artık Çanakkale şehitlerimizin aziz hatıralarını sadece mezar taşlarında sadece anıtlarda, sadece müzelerde değil işte bu abide eserin tüm görkemi ile Boğaz’ın üzerinde de yaşatacağız. Bizlere canları pahasına bu vatanı emanet eden tüm şehitleri bir kez daha rahmetle, minnetle, şükranla yad ediyorum.
YAP-İŞLET-DEVRET MODELİ
1915 Çanakkale Köprümüz kamu-özel iş birliği de denilen yap-işlet-devret modeli ile inşa ettiğimiz en son eserdir. İnşallah bunun devamı gelecek burada kalmayacak. Ülkemizde bu modelin 30 yıllık bir geçmişi olmakla birlikte en başarılı örnekleri bizim dönemimizde ortaya çıkmıştır. Dünyada da 134 ülke bu modeli farklı sektörlerdeki yatırımlarında kullanıyor. Kamu-özel iş birliği modeli performansında Avrupa’da 3. dünyada 13. sırada yer alıyoruz.
İSTİHDAMA KATKISI 1 MİLYON KİŞİ
Türkiye bu yöntemle sadece ulaştırma sektöründe son 20 yılda 37,5 milyar dolarlık yatırımı hayata geçirmiştir. Yani kendi kasamızdan değil dışarıdan getirmek suretiyle bunu başarmıştır. Bu dönemde yaptığımız projelerin milli gelirimize katkısı 395 milyar dolardır. Üretime katkısı 838 milyar dolardır. İstihdama katkısı 1 milyon kişidir. Şayet aynı yatırımları sadece bütçe kaynakları ile yapmaya kalksaydık 10 yıllar boyunca beklemek gerekecekti. Rahmetli Arif Nihat’ın içimizden biri köprü olmaya razı gelmezse biz kıyamete kadar bu suyun kıyılarında bekleriz serzenişine cevap verecek iseler inşa ettik. Merhum Cemil Meriç’in cümleler vardır kıtaları birbirinden ayırır uçurumlara köprü atan cümleler de vardır sözünden ilhamla kıtaları birleştirerek gönülleri yakınlaştırdık. Özellikle buradaki gibi stratejik öneme sahip yüksek bütçeli projeleri kamu-özel iş birliği ile kısa sürede tamamlayarak hizmete açtık.
GEÇİŞ ÜCRETİ BELLİ OLDU
Geçiş ücretlerinin fiyatlarını bizler 200 lira olarak belirledik. Ancak buradan tabi feribotların geçiş fiyatlarını biliyorsunuz. Bir hafta ücretsiz
BAKAN KARAİSMAİLOĞLU: ŞANLI TARİHİMİZE MÜHÜR VURAN ŞAHASER OLMUŞTUR
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu açılışta yaptığı açıklamada, “Cumhuriyet tarihimizin en büyük ulaştırma projelerinden biri olan 1915 Çanakkale Köprüsü’nü hizmete sunmanın haklı gururu ve mutluluğunu yaşıyoruz. Projemiz ile ülkemiz, yatırım, üretim, ihracat ve istihdamda en büyükler arasına girmeye bir adım daha yaklaşmıştır. Şanlı tarihimize mühür vuran şahaser olmuştur.” dedi.
“Enlerin, ilklerin ve rekorların projesi olarak simge yapılardan biri milletiyle buluşuyor.” diyen Karaismailoğlu sözlerini şöyle sürdürdü; Büyük ve güçlü Türkiye resmi. Liderliğinizle ortaya çıkan tüm eserler bu resme vurulan fırça darbeleri. Trakya ile birlikte Batı Anadolu, Ege’nin sanayi, ticaret ve Turizm sektörü çok daha canlanacaktır. Feribotla saatler süren geçiş süresi artık sadece 6 dakika. Yapım çalışmalarındaki üstün başarıyla projemiz 1.5 yıl önce tamamlandı. Yap işlet devret projelerinin ne kadar faydalı olduğunu küresel çapta gösteren güzel bir örnektir. Günlük sığ siyasi tartışmaların aksine ulaşım ve master planlar çerçevesinde Türkiye’nin 2053 vizyonunun gerekli altyapısı şimdiden hazırlanıyor.
KORE CUMHURİYETİ BAŞBAKANI’NDAN TEŞEKKÜR
Kore Cumhuriyeti Başbakanı Kim Boo-Kuyum açılış töreninde yaptığı açıklamada, ‘Bu tarihi açılışa davet ettiğiniz için teşekkür ederim, tebrikler. Kan kardeşi ülke olarak Kore hükümetii olarak tekrar teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Kore Savaşı sırasında binlerce Türk askeri Asya’nın en ucuna geldi. Kore halkı bu desteği hiçbir zaman unutmadı. Kore Cumhuriyeti kardeş ülkemiz Türkiye’ye gelerek 1915 Çanakkale Köprüsü’nün yapımında yer aldı, bu köprü tarihi bağlara destek oldu.’ dedi.
ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ HATIRA PARASI BASILDI
Yeni madeni 1 TL’ler 1915 Çanakkale Köprüsünün açılışına özel bugün tedavüle verilecek. 1915 Çanakkale köprüsü açılışı anısı için satışa çıkacak gümüş hatıra paraların da Darphane Genel Müdürlüğü Web sitesinde 520 TL’den satışa çıkması bekleniyor.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin, twitter hesabından bir paylaşım yaptı. Şahin, 2022 yılında 5 milyon adet basılacağı söylenen madeni tedavül 1 TL’ler dışında ayrıca gümüş 5 bin, bronz olarak da 10 bin adet hatıra para basıldığını açıklayarak paylaşımına şu notu düştü:
“Geceye şöyle bir güzellik bırakalım ve 18 Martta bu güzellikle gözlerimizi açalım.1915 Çanakkale Köprüsü açılışı için Darphane olarak basmış olduğumuz Hatıra Para ve Tedavül hatıra 1 TL”
KÖPRÜNÜN ÖZELLİKLERİ
1915 Çanakkale Köprüsü, tasarımındaki inceliklerle de dünyada ilk olmaya aday. Cumhuriyet’in 100’üncü kuruluş yıl dönümünü temsil eden 2023 metrelik orta açıklığıyla köprü, ‘dünyanın en uzun orta açıklığa sahip asma köprüsü’ unvanını aldı.
Kırmızı beyaz renkteki 1915 Çanakkale Köprüsü’nün, 318 metrelik yüksekliğiyle Çanakkale Deniz Zaferi’nin kazanıldığı tarih olan 3’üncü ayın 18’ini simgeleyen kulelerinin üst kısmında Seyit Onbaşı’nın Çanakkale Savaşları’nda namluya sürdüğü top mermisinin tasviri yer alacak. 770’er metre kenar açıklıklarla toplam 3 bin 563 metre uzunluğundaki köprü, 365 ve 680 metrelik yaklaşım viyadükleriyle toplam 4 bin 608 metre geçiş uzunluğuna sahip. Gidiş ve geliş yolu 3’er şeritli olan köprü 45,06 metre genişlikte. Köprü tabliyesinin 2 tarafında bakım onarım amacıyla kullanılacak yürüme yolları yer alıyor.
‘Asrın projesi’ olarak gösterilen 1915 Çanakkale Köprüsü ve Otoyolu projesi kapsamında 1 asma köprü, 2 yaklaşım viyadüğü, 4 betonarme viyadük, 6 alt geçit köprüsü, 38 üst geçit köprüsü, 5 köprü, 43 alt geçit, 115 çeşitli boyutlarda menfez, 12 kavşak (devlet yolu üzerindeki kavşaklar dahil), 4 otoyol hizmet tesisi, 2 bakım işletme merkezi, 6 ücret toplama istasyonu inşa ediliyor. Çanakkale Boğazı, 1915 Çanakkale Köprüsü ile yaklaşık 6 dakikada kesintisiz geçilebilecek.
TÜRKİYE’NİN EN UZUN ASMA KÖPRÜLERİ
Özellikleri itibarıyla “simgelerin köprüsü” olarak anılan 1915 Çanakkale Köprüsü, 2023 metrelik orta açıklığıyla “dünyanın en uzun orta açıklı asma köprüsü” konumunda.
1915 Çanakkale Köprüsü – 4.608 M
Osmangazi Köprüsü – 2.682 M
Yavuz Sultan Selim Köprüsü – 2.164 M
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü – 1.510 M
15 Temmuz Şehitler Köprüsü – 1.560 M