Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde Yörükler tarafından elde dokunan meşhur Yağcıbedir halısının doğal renklerini elde edebilmesi için bitki yetiştirmek üzere bahçe kurulacak.
Çeyizlere konulan, dokuma tekniği anneden kıza geçen Yağcıbedir halısı, Yörüklerin örf ve adetlerini yansıtan sanat eseri niteliğini taşıyor.
Yüzde 100 koyun yününden yapılan ve doğallığıyla ön plana çıkan halılar, 1 santimetrekaresinde barındırdığı 35 ilmekle uzun yıllar sağlamlığını koruyabiliyor.
Geçmişte renkleri doğal bitkilerden elde edilen Yağcıbedir halısının bu özelliğinin kaybolmaması amacıyla Balıkesir Büyükşehir ve Sındırgı belediyelerince bahçe oluşturulacak.
Sındırgı Belediye Başkanı Ekrem Yavaş, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, yaklaşık 3 bin 500 yıllık geçmişi bulunan Yağcıbedir halısının coğrafi işaretinin Sındırgı Belediyesi’ne ait olduğunu söyledi.
Bu kültürü gelecek nesillere aktarmak istediklerini belirten Yavaş, “Gençlerin halının hikayesini bilerek aidiyet duygularının güçlenmesini istiyoruz. Bu halının her bir deseninde ve boyasında nelerin olduğunu bilmek gerekiyor.” dedi.
Eskiye göre bu mesleği yapan kişi sayısının azaldığını anlatan Yavaş, şöyle devam etti:
“Şu anda Sındırgı’da 150 tezgahta da olsa bu halıyı dokutabiliyoruz. Bu halının dokunabilmesi için bazı şartların oluşabilmesi lazım. İpinin yapağı dediğimiz yünden olması lazım. Amacımız hem ipinde hem deseninde hem de boyasında orijinalini korumak. Yani boya maddesini dağlardan, işçilik isteyen, zor olan kök boyalarla bu halıyı üretmeye devam etmeliyiz. Yoksa kimyasalları alıyorsunuz, kaynatıyorsunuz, içine koyuyorsunuz. Görüntü itibarıyla fark eden pek bir şey yok ama bu halı kullandıkça parlamıyor, kullandıkça matlaşıyor.”
“Geleneği yaşatarak geleceğe taşıyoruz”
Orijinal renklerine sahip çıkmak için Eşmedere, Eğridere, Alakır, Karakaya ve Çakıllı gibi Yağcıbedir Yörüklerinin yaşadığı, halıların dokunduğu köylere gittiklerini aktaran Yavaş, bu bölgelerde vatandaşların kimyasal boyalarla dokuma yaptığını gördüklerini belirtti.
Yavaş, “Bunun nedenini sorduğumuzda bize artık eskiden yapıldığı şekilde dokumanın çok zor olduğunu ve bu yüzden kimyasal boyalarla yaptıklarını söylediler. Biz de bu durumu düzeltmek için Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler Dairesi Başkanlığıyla görüşerek Sındırgı’mızda boya bahçesi kurmaya karar verdik. Tabiatta gidip toplamanın artık insanlara zor geldiği bitki köklerini bu bahçemizde üreteceğiz. Hasadını yaptığımız ürünleri ezerek, kurutarak köydeki vatandaşlarımıza verip boyahane de kurarak aslına uygun üretilmesini sağlayacağız.” diye konuştu.
Bu sayede halıların renklerinin yıllar geçse bile solmayacağını ve daha da parlayacağını anlatan Yavaş, bahçedeki bitkilerin görselliği ve çiçek açmasıyla turizm değerinin de olacağını bildirdi.
Yağcıbedir halısının yününün sağlam yapağı, boyasının kök boya, desenlerinin de coğrafi işaretli olduğunu vurgulayan Yavaş, şunları kaydetti:
“Halımızın her bir aşamasını, hikayesini Sındırgı’da yaşatma şansı bulacağız. Buraya gelen tatilciler de bu aşamaları tek tek görerek fotoğraflandırıp başkalarıyla paylaşma imkanı bulmuş olacak. Bu sayede vatandaşlarımızın halımızı tekrar okumasını sağlamış olacağız. Türkiye’de ilk defa böyle bir şey yapılacak. Biz aslında geleneği yaşatarak geleceğe taşıyoruz. Yağcıbedir halısı ve kültürü kaybolmasın. Biz o kültürü aktarmanın derdine düşmüş bulunuyoruz. Burada yapılacak olan bu projeden dolayı Büyükşehir Belediye Başkanımız Yücel Yılmaz’a ve ekibine çok teşekkür ediyorum. Aslında yaptığımız işler bir kültürü geleceğe taşıyor.”